Διαβάζοντας τον τίτλο αυτού του άρθρου, αρκετοί αναγνώστες ίσως αντιμετωπίσουν με δυσπιστία και σκεπτικισμό τη συνέχεια. Όμως θα διαπιστώσουν, διαβάζοντάς το μέχρι το τέλος, ότι έμαθαν πράγματα για το φυσίγγιο των 28 γρ. που όχι μόνο δεν τα ήξεραν αλλά και δεν τα φανταζόντουσαν.
Να πάρουμε όμως λίγο τα πράγματα από την αρχή και να πάμε σε μια ιστορική αναδρομή, κάπου στις αρχές του περασμένου αιώνα στα κυνηγοτόπια της Αγγλίας.
Τότε, το δημοφιλέστερο κυνήγι στη Γηραιά Αλβιώνα ήταν το κυνήγι του φασιανού σε πέρασμα που οδηγείτο στα καρτέρια από τους παγανιστάδες.
Η ονομασία του εκεί αλλά και διεθνώς είναι “driven phesants”, καθώς τα πουλιά έβγαιναν από το πυκνό δασωμένο και αφού έπαιρναν ύψος 25-35 μ., πέρναγαν πάνω από τα καρτέρια των κυνηγών για να μπουν σε άλλο πυκνό πίσω τους.
Οι τουφεκιές δεν ήταν καθόλου εύκολες, όχι μόνο λόγω του ύψους και της ταχύτητας που ανέπτυσσε το πουλί, αλλά και λόγω της αντοχής του στα τραύματα, αφού όταν πέσει τραυματισμένο «κοταρίζει» και χώνεται σαν την πέρδικα κι εξαφανίζεται. Έπρεπε λοιπόν η σκόπευση των κυνηγών να είναι η καλύτερη δυνατή, ώστε το πουλί να βρίσκεται στο κέντρο της τουφεκιάς και να μην βάλλεται με τα περιφερειακά «αδύναμα» σκάγια, για να έχουμε μία άμεση καταβολή του θηράματος.
Σκεφτείτε όμως ότι εκείνα τα χρόνια (από το 1900 και μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) οι κυνηγοί στα καρτέρια χρησιμοποιούσαν αγγλικά πλαγιόκαννα και φυσίγγια των 28,5 γρ., δηλαδή της μίας ουγκιάς σε Νο 6 αποκλειστικά!
Η κυνηγετική κάρπωση σε φασιανούς ήταν τέτοια – σας πληροφορώ – ώστε τα νούμερα φαντάζουν απίστευτα.
Έρχεται λοιπόν σήμερα ο ανεκπαίδευτος κυνηγός (όχι μόνο στη σκόπευση αλλά και σε όλη την κυνηγετική αγωγή) να εμφανίζεται στα κυνηγετικά στέκια και να διατυμπανίζει: «Τι 28 γρ. και μαλ..ίες, ρε!» «αυτά είναι μισοριξιές, βάλτε στην καραμπίνα ένα αντρίκιο φυσίγγι να το καταλάβετε, ρίξτε 35-36 γρ. να του γα…τε τη μάνα».
Αυτά λοιπόν τα λόγια δεν είναι υπερβολές και οι περισσότεροι τα έχετε ακούσει κατά καιρούς. Άλλωστε, πολλά έχουν γραφτεί γι αυτά τα «φορτωμένα» σε σκάγια «αντρίκια» φυσίγγια, που σπάνε κλείστρα και ώμους. Θα πρέπει κάποια στιγμή να ξεφύγουμε από το σύνδρομο των σκέψεων «ρίξε του μπόλικα σκάγια, κάποιο θα το πάρει και θα πέσει». Πρέπει να πάμε μπροστά, να εκπαιδευτούμε, να έχουμε κατάρτιση και κυνηγετική αγωγή, να γίνουμε καλύτεροι. Εκείνος που ξέρει να χειρίζεται σωστά το όπλο του δεν χρειάζεται – σας πληροφορώ – περισσότερα από 28,5 γρ. για να πάρει στα χέρια του ένα ορτύκι, ένα τρυγόνι, μία μπεκάτσα, μία τσίχλα, ακόμη και μία πέρδικα.
Σήμερα στην αγορά υπάρχουν αρκετά εισαγόμενα αλλά και εγχώριας κατασκευής φυσίγγια με 28 ή 28,5 γρ. γόμωση σκαγιών σε νούμερα 7, 7 ½, 8, 8 ½, 9, 9 ½ και 10. Φυσικά μιλάμε πάντα για γομώσεις δωδεκαριού (12 gauge). Αυτό που εμείς θα πρέπει να εξετάσουμε σχολαστικά είναι ποιο συγκεκριμένο φυσίγγι από όλα αυτά μας ικανοποιεί σε συγκέντρωση και διάτρηση με το όπλο μας. Θα πρέπει να προμηθευτείτε ένα κουτί φυσιγγίων από τον κάθε τύπο και να τα δοκιμάσετε στον πίνακα ή σε χαρτόνια διαστάσεων 1Χ1, με τον τρόπο που έχουμε περιγράψει επανειλημμένως.
Είναι μία εργασία ευχάριστη και σημαντική, που δεν μπορεί να την κάνει άλλος για εσάς, διότι απλούστατα δεν έχει το όπλο σας.
Είναι βασικό να διαπιστώσετε οι ίδιοι πως αποδίδει ο κάθε τύπος φυσιγγίου με το συγκεκριμένο όπλο που εσείς κυνηγάτε (το τσοκάρισμα της κάννης, το μήκος της, την εσωτερική της διάμετρο, κ.λ.π.)
Ο αρθρογράφος με το όπλο του είναι βέβαιο ότι θα έχει διαφορετικά αποτελέσματα από αυτά που εσείς θα πάρετε με το δικό σας όπλο, αν θέλουμε βέβαια να μιλάμε για ακριβή προσδιορισμό απόδοσης και όχι υποθετικά ή κατά προσέγγιση. Για να γίνει κατανοητή η σημασία του συνδυασμού «συγκεκριμένο φυσίγγι σε συγκεκριμένη κάννη» θα αναφέρω το εξής παράδειγμα.
Δοκίμασα δύο όπλα του ίδιου εργοστασίου, με το ίδιο μήκος κάννης, του ίδιου τσοκαρίσματος (***), αλλά διαφορετικού αυλού. Το φυσίγγιο ήταν 28 γρ. Νο 8½. Το πρώτο όπλο στα 20 μ. έδωσε διάμετρο κατανομής 53 εκ., ενώ το δεύτερο 62 εκ. Στα 30 μ. το πρώτο έδωσε 69 εκ. διάμετρο κατανομής, ενώ το δεύτερο 84 εκ. Όμως δεν ήταν μόνο αυτές οι διαφορές, υπήρχε και ανομοιογένεια στην πυκνότητα της κατανομής του ενός όπλου με το άλλο. Κάτι που καθορίζει σε σημαντικό βαθμό την επιτυχία μιας βολής. Ο τέσσερις φορές Παγκόσμιος Πρωταθλητής στην Κυνηγετική Σκοποβολή FITASC/SPORTING και διάσημος κυνηγός φάσας στην Αγγλία George Digweed, τουφεκίζει πάντα με ένα ΚΕΜΕΝ σούπερποζέ με 81 εκ. κάννες , φουλ τσοκ και οι δύο (0.90/0.90 χιλ.) και 28.5 γρ. φυσίγγια σε αποστάσεις από 20 μ. μέχρι 50 μ. στο FITASC. Όταν ρωτήθηκε περί του συγκεκριμένου συνδυασμού φυσιγγίου-κάννης απάντησε ότι θέλει να είναι βέβαιος ότι μέσα από την διάμετρο της κατανομής του δεν θα περάσει τίποτα που να κινείται! Εμείς βέβαια δεν είμαστε Παγκόσμιοι Πρωταθλητές και ίσως να μην γίνουμε ποτέ, αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να ξέρουμε αν μπορούμε να έχουμε θετικά αποτελέσματα στο κυνήγι με ένα ελαφρύ φυσίγγιο των 28 ή 28,5 γραμ. Η απάντηση λοιπόν είναι αδιαφιλονίκητα ναι, αρκεί να έχουμε εμπιστοσύνη στις σκοπευτικές μας ικανότητες και στον τρόπο που κυνηγάμε.
Δοκιμάστε να ρίξετε φυσίγγια sporting των 28 γρ. με το όπλο σας από τη νέα κυνηγετική περίοδο σε κάποια συγκεκριμένα θηράματα σαν αρχή (π.χ. ορτύκια-τσίχλες) και κατόπιν βγάλτε τα συμπεράσματά σας. Ο έξυπνος κυνηγός δεν απορρίπτει τίποτα επιπόλαια και φροντίζει να δημιουργεί νέα ενδιαφέροντα μέσα στην αγαπημένη του δραστηριότητα. Αν διστάζετε ακόμη να τα χρησιμοποιήσετε κατ’ ευθείαν στο κυνήγι, μη τυχόν και χάσετε κάποια θηράματα, κάντε μερικές επισκέψεις σε κάποιο κοντινό σας σκοπευτήριο και ρίξτε μερικές βολές σε δίσκους, που η κατεύθυνσή τους προσομοιάζει με τον τύπο της βολής που κάνουμε στο θήραμα που μας ενδιαφέρει. Σίγουρα θα εκπλαγείτε από το αποτέλεσμα και θα αναθεωρήσετε πολλές απόψεις γύρω από την απόδοση των ελαφρών γομώσεων.
Αυτό που δεν θα πρέπει να σας αφήσει αδιάφορους είναι η υπεροχή των βλητικών στοιχείων που διαθέτουν τα 28άρια ή τα φυσίγγια της «ουγκιάς», όπως χαϊδευτικά αποκαλούνται. Οι περισσότεροι τύποι του φυσιγγίου των 28 γρ. διαθέτουν παραπλήσια στοιχεία που κυμαίνονται για μεν τις ταχύτητες στο ένα μέτρο από το στόμιο της κάνης V1=398 m/sec έως 409 m/sec με πιέσεις θαλάμης Ρmin=520 bars (το κατώτατο όριο) έως Pmax = 660 bars (η ανώτερη που έχει παρατηρηθεί).
Τα στοιχεία αυτά λοιπόν σημαίνουν τα εξής: Ότι τα φυσίγγια sporting των 28 γρ. δουλεύονται χωρίς εμπλοκές από όλα τα αυτογεμή όπλα (καραμπίνες), ανεξαρτήτως τύπου, λειτουργίας και παλαιότητας. Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε δίκαννα όπλα με πολύ χαμηλό βάρος, που προορίζονται για πολύωρο περπατητό κυνήγι με σκυλί. Η ανάκρουση είναι αρκετά πιο χαμηλή από ένα αντίστοιχο 12άρι φυσίγγιο των 32 γρ., ενώ παρέχει στον κυνηγό την απαιτούμενη ταχύτητα και κινητική ενέργεια για επιτυχημένες βολές μέχρι και τα 35-40 μ.
Βέβαια, πάντα με τον αντίστοιχο συνδυασμό τσοκαρίσματος. Η ποιότητα κατασκευής των φυσιγγίων του sporting καθώς και τα υλικά που χρησιμοποιούν οι κατασκευάστριες εταιρίες είναι άριστης ποιότητας. Αυτό γιατί τα φυσίγγια αυτά τα χρησιμοποιούν πολλοί «ψαγμένοι» στις λεπτομέρειες σκοπευτές ανά τον κόσμο, που ξέρουν ότι μία αποτυχημένη βολή, (ενώ ήταν πάνω στο στόχο η τουφεκιά τους), μπορεί να τους κοστίσει μία νίκη, που τους αποφέρει μεγάλα χρηματικά έπαθλα.
Υπάρχουν κάποιοι που διαδίδουν ότι τα «σκοπευτικά φυσίγγια δεν κάνουν για κυνήγι». Όταν ακούτε αυτές τις ανακρίβειες και τις ανοησίες, σκεφτείτε ποιος είναι αυτός που προσπαθεί να σας αποπροσανατολίσει και τι συμφέρον έχει να σας οδηγήσει κάπου αλλού. Προσωπικά χρησιμοποιώ πολλές φορές στο κυνήγι του ορτυκιού, του τρυγονιού και της τσίχλας φυσίγγια με 28 γρ. και το ίδιο κάνουν και πολλοί μαθητές μου στη σχολή κυνηγετικής σκοποβολής που διευθύνω.
Τα αποτελέσματα είναι θαυμάσια, χωρίς προβλήματα καταβολής των θηραμάτων (τραυματισμένα, ματωμένα, κ.λ.π.) και το σημαντικότερο δεν «κουράζουν» τον κυνηγό με ανάκρουση, υψηλό κρότο, πονοκεφάλους, κ.λ.π. Η «κούραση» του κυνηγού από τη χρήση υψηλής ανάκρουσης, κρότου και πιέσεων φυσιγγίων είναι ένας παράγοντας που θα τον αναλύσω σε κάποιο από τα προσεχή άρθρα μου, γιατί αποτελεί και ανασταλτικό παράγοντα στο να μεταβεί ένας κυνηγός από το αυτογεμές στο δίκαννο.
Σήμερα στην αγορά μας υπάρχει μία μεγάλη ποικιλία από φυσίγγια των 28 και 28,5 γρ., που συνήθως αναγράφουν στο κουτί τους “SPORTING LOAD” (γόμωση για κυνηγετική σκοποβολή), που μπορεί ο οποιοσδήποτε κυνηγός να προμηθευτεί. Αυτό όμως που θα πρέπει ιδιαίτερα να προσέξει κανείς είναι ο συνδυασμός του τσοκαρίσματος με το νούμερο των σκαγιών. Αν λοιπόν κάποιος θέλει να κυνηγήσει ορτύκια, θα πάρει το μικρότερο σκάγι (Νο 9, 9½, 10) με βελτιωμένο κύλινδρο (****). Στα τρυγόνια θα πάρει το πιο χοντρό (Νο 7, 7½, 8) με ντεμί τσοκ (***) ή αν προτιμά σφιχτότερο μέχρι (**).
Αν προσπαθήσετε μέσα στη νέα κυνηγετική περίοδο να εντάξετε στα ενδιαφέροντά σας τη γόμωση των 28 γρ. και να τη χρησιμοποιήσετε στο κυνήγι σας, θα αποκομίσετε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα και θα αναθεωρήσετε απόψεις. Χώρια του ότι με τη γόμωση των 28 γρ. θα προσπαθήσετε να είστε πιο συγκεντρωμένος και πιο προσεκτικός στη σκόπευσή σας. Θα ανεβάσετε τον «πήχη» των απαιτήσεων από τον εαυτό σας και θα νιώσετε περήφανος όταν θα παίρνετε εσείς πουλιά, που οι άλλοι χάνουν ρίχνοντας 33 και 34 γρ.
Ο σκοπός μας είναι να γίνουμε εμείς καλύτεροι δοκιμάζοντας τον εαυτό μας και όχι να κρύβουμε τις σκοπευτικές μας αδυναμίες πίσω από βαριές γομώσεις και «αντρίκια» φυσίγγια.
Μπάμπης Αιγινίτης – greekshooting.gr