Τα ατσάλινα σκάγια στο κυνήγι
07/11/2019Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μια έντονη αύξηση της παρουσίας των υδρόβιων στη χώρα μας, ακόμα και σε περιοχές λιγότερο “παραδοσιακές” και μάλιστα χωρίς την ύπαρξη κάποιων έντονων καιρικών φαινομένων.
Περιοχές που για πολλά χρόνια παρέμεναν χωρίς ιδιαίτερο κυνηγετικό ενδιαφέρον, όπως η Ανθήλη ή τα κανάλια της Κωπαΐδας, φιλοξενούν πλέον αρκετά υδρόβια, ενώ πολλά είναι και τα παπιά που συναντούν οι κυνηγοί ακόμα και στην έναρξη, πράγμα που σημαίνει πως σημαντικός πληθυσμός υδροβίων, παραμένει και αναπαράγεται πλέον στις συγκεκριμένες περιοχές.
Μοναδικές συνθήκες
Το όπλο για το βάλτο και το κυνήγι των υδροβίων, είναι ένα ιδιαίτερο όπλο, τόσο για τις συνθήκες που καλείται να αντιμετωπίσει, όσο και για τα φυσίγγια που καλείται να ρίξει, τα οποία είναι και αυτά ιδιαίτερα.
Γνωρίζουμε από τη νομοθεσία, ότι πλέον στο κυνήγι του βάλτου, επιτρέπονται φυσίγγια μόνο με ατοξικά σκάγια ατσαλιού ( steel shot ), σιδήρου και άλλων ειδικών κραμάτων μετάλλου, στα οποία θα αναφερθούμε στη συνέχεια.
Τα γνωστά σε όλους μας φυσίγγια με μολύβδινα σκάγια που χρησιμοποιούμε στα υπόλοιπα κυνήγια δεν επιτρέπονται πλέον στο κυνήγι σε υδροβιότοπους.
Αυτό λοιπόν έχει αλλάξει τα δεδομένα στη χρήση των όπλων στο βάλτο, γιατί δεν είναι όλα τα όπλα κατασκευασμένα ώστε οι κάννες τους να ρίχνουν σκάγια που φτιάχνονται από ατσάλι ή άλλα σκληρά κράματα.
Είναι λοιπόν σημαντικό να γνωρίζουμε, ποια είναι τα κατάλληλα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσει ο κυνηγός στα θηράματα που τον ενδιαφέρουν.
Η γνώση …δίνει αποτελέσματα…
Αν από το θηρευτικό ενδιαφέρον επικεντρωθούμε στα «καθαρά» παπιά, τότε θα διαπιστώσουμε πόσο χρήσιμη είναι η γνώση του σωστού φυσιγγίου σε συνάρτηση με το όπλο.
Να θεωρήσουμε ως ελάχιστο βάρος γόμωσης ενός φυσιγγίου υδροβίων τα 34 γραμ. σκάγια για το δωδεκάρι, με κανονική θαλάμη 2 3/4 της ίντσας (70 χιλ.) και μέγιστο τα 57 γραμ. σκάγια για όπλο με θαλάμη Magnum 3 ιντσών (76 χιλ.).
Δεν λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας τις ελάχιστες περιπτώσεις εκείνων που, λόγω του όπλου που διαθέτουν (θαλάμη 65 χιλ.), δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν φυσίγγια με γόμωση πάνω από 32 γραμ. με ασφάλεια, καθώς και εκείνους που πάνε στο αντίθετο άκρο του super magnum των 3 ½ ιντσών (89 χιλ.) και τα 64 γραμ. γόμωση.
Απορρίπτουμε τους πρώτους για ανεπάρκεια φονικής ισχύος στην άμεση καταβολή των συγκεκριμένων θηραμάτων και τους δεύτερους για υπερβολή.
Αν γνωρίζουμε να κάνουμε σωστά τις επιλογές των φυσιγγίων μας, οι γομώσεις υψηλής ταχύτητας με 36 γραμ. σκάγια, καθώς και με 40-42 γραμ., είναι πολύ καλές λύσεις για το δωδεκάρι με κανονική θαλάμη αλλά δοκιμασμένο σε 1200 και 1370 bars και μας καλύπτει πλήρως στις καιρικές συνθήκες που επικρατούν το μεγαλύτερο διάστημα στη χώρα μας.
Διάτρηση και συγκέντρωση
Η ταχύτητα της δέσμης των σκαγιών, καθώς αφήνει την κάννη, είναι σημαντικός παράγοντας επιλογής όχι μόνο για τη διαφορά της προσκόπευσης αλλά και για τη διατήρηση της κινητικής ενέργειας (φονικής ισχύος) που μεταφέρουν τα σκάγια στο σώμα του θηράματος.
Τα υδρόβια έχουν μεγάλη αντοχή στη διάτρηση των σκαγίων γιατί εκτός από τη δερματική αντίσταση του σώματός τους, προστατεύονται από ένα παχύ στρώμα πτερώματος που δεν το διαπερνούν τα «αδύναμα» σκάγια.
Είναι, λοιπόν, προφανές ότι αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να διαθέτει το φυσίγγι μας διατρητικότητα και σωστή συγκέντρωση σκαγιών. Η πρώτη είναι απαραίτητη για να μεταφέρει στο σώμα την ισχύ που απαιτείται για βαθιά διείσδυση στο σώμα και η συγκέντρωση για να επιφέρει πολλαπλά τραύματα.
Τα υδρόβια και ειδικά τα πρασινοκέφαλα παπιά είναι σκληρά και ανθεκτικά στα τραύματα και είναι το μοναδικό πτερωτό θήραμα της χώρας μας για το οποίο δεν ισχύει πάντα ο κανόνας του τετραπλού τραύματος.
Δεν αναφερόμαστε για περιπτώσεις ενός ή δύο σκαγιών σε λαιμό και κεφάλι που από εύνοια της τύχης μπορεί να πλήξουν το πουλί και να έρθει κάτω.
Σύμφωνα με πολύ πρόσφατες μελέτες, το πρασινοκέφαλο παπί καταβάλλεται με 5 σκάγια Nο 4, με 6 σκάγια Νο 5 και με 7 σκάγια Νο 6.
Συνιστούμε λοιπόν τσοκάρισμα δύο άστρων (**) και ως δεύτερη επιλογή το ντεμί (***) δηλ. improved Modified και από νούμερο σκαγιών το Νο 4 που με το συγκεκριμένο τσοκάρισμα δίνει την απαραίτητη πυκνότητα στον κύκλο της τουφεκιάς για να καταβληθεί άμεσα το πουλί, σε αποστάσεις από 30 έως 35 μέτρα.
Δεδομένου ότι το Νο 3 και 4 μπορεί να είναι δημοφιλές στην Ευρώπη αλλά όχι στην Αμερική, θεωρούμε ότι το Νο 2, που αντίστοιχα προτιμούν εκεί, δεν αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, λόγω του μικρού αριθμού σκαγιών που φθάνουν τελικά να πλήξουν το θήραμα σε μεγάλη απόσταση, όπως είναι τα 35 μ., αν και λόγω μεγέθους και βάρους διατηρούν μεγαλύτερη φονική ισχύ.
Σε συγκριτικά τεστ που έγιναν με Νο 4 και Νο 2 σε αυτή τη μακρινή απόσταση, ήταν δραματικά απογοητευτική για την πυκνότητα της τουφεκιάς του Νο 2.
Έβαζε μόνο δύο σκάγια στο σώμα με τρία στην καλύτερη περίπτωση, ενώ αντίστοιχα το Νο 4 έβαζε οκτώ ως και δέκα σκάγια.
Τα ατσάλινα σκάγια
Τα περισσότερα ατσάλινα σκάγια, στα υψηλής ποιότητας φυσίγγια, έχουν υποστεί εξωτερική λείανση σε υπερθετκό βαθμό, με αποτέλεσμα τις ελάχιστες τριβές, αλλά και τη λογική αύξηση της τιμής τους.
Όμως η τιμή ενός φυσιγγίου για ένα τέτοιο ποιοτικό θήραμα, σε συνάρτηση με τον αριθμό φυσιγγίων που θα ρίξουμε, ίσως πρέπει να είναι το τελευταίο που θα πρέπει να μας απασχολεί.
Το κράμα αυτών των σκαγιών, αποτελείται από βισμούθιο, νικέλιο και σίδηρο, ενώ υπάρχουν και αυτά με βολφράμιο, νικέλιο και ατσάλι.
Τα απλά σιδηρούχα ή ατσάλινα σκάγια, που χρησιμοποιούν κάποιοι κατασκευαστές φυσιγγίων, έχουν άγρια την εξωτερική τους επιφάνεια, χωρίς κάποια ιδιαίτερη λείανση, με αποτέλεσμα όταν εισχωρούν στο πτέρωμα πχ. ενός πρασινοκέφαλου, να μαζεύουν γύρω τους πούπουλα σαν μεμβράνη, που το εμποδίζουν να διεισδύσει βαθιά και να επιφέρει ένα θανάσιμο τραύμα.
Ο βλητικός Ed Herring, ειδικός σύμβουλος της βιομηχανίας φυσιγγίων Remington, που επινόησε το ειδικό κράμα των σκαγιών Heavy – shot, HD & X-TENDED και τα απλά steel shot, επισημαίνει πως δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται από κάννες και τσοκάκια που δεν έχουν πιστοποιηθεί από τον κατασκευαστή τους, για χρήση ατσάλινων σκαγιών… και εδώ θα πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή.
Για όσους κυνηγούς διαθέτουν κάποια παλιότερα μοντέλα όπλων, το σωστό είναι να απευθυνθούμε στον αντιπρόσωπο ή σε κάποιον ειδικό και να βεβαιωθούμε για τη δυνατότητα του όπλου μας να ρίξει ατσάλινα σκάγια.
Μήκη κανών και τσοκ
Όσον αφορά τα κατάλληλα μήκη κανών και τσοκαρίσματα (συσφίγξεις), το κυνήγι των υδροβίων σπάνια εμπεριέχει το στοιχείο του αιφνιδιασμού και τη συνακόλουθη ανάγκη μιας γρήγορης επώμισης και βολής. Η λογική του «μπουκάρω και πυροδοτώ» δεν θα μας βοηθήσει να ακούσουμε τον υπέροχο ήχο της πτώσης ενός παπιού και ακόμα χειρότερα δεν θα μας βοηθήσει ποτέ να το χαϊδέψουμε χτυπημένο στα χέρια μας. Έτσι, τα όπλα που ενδείκνυνται για το κυνήγι των υδροβίων είναι τα κατ’ εξοχήν καρτεριτζήδικα όπλα. Όπλα με κάννη ή κάννες 71 ως 76 εκατοστών διαθέτουν μεγάλη σκοπευτική γραμμή που υποβοηθά την ακρίβεια στη σκόπευση. Συσφίγξεις 2 ή 3 άστρων που ευνοούν τις υψηλές συγκεντρώσεις, είναι επίσης επιθυμητές για ένα αυτογεμές, ενώ για ένα δίκαννο, ο ιδανικός συνδυασμός νομίζω ότι είναι εκείνος των 2 και 3 άστρων ή των 2 και 4 άστρων.
Η συμπεριφορά του πλήρους τσοκ (φουλ) στη χρήση φυσιγγίων με συγκεντρωτήρα με κάνει να το αποκλείω τελείως από τις επιλογές μου, αν και έχω γνωρίσει πολλούς κυνηγούς υδροβίων που έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα με αυτογεμή και κάννη πλήρους σύσφιγξης. Η δυσκολία που παρουσιάζει το υδρόβιο θήραμα στην καταβολή του, οι μειωμένες συναντήσεις μαζί του και οι κακές καιρικές συνθήκες που συχνά συνοδεύουν το κυνήγι του, δυσχεραίνοντας και επιβραδύνοντας τις αντιδράσεις μας, προσφέρουν στα αυτογεμή όπλα ένα σαφές προβάδισμα σε ένα τέτοιο κυνήγι, σε σύγκριση με τα πλαγιόκαννα και αλληλεπίθετα δίκαννα.
Μπάμπης Αιγινίτης – greekshooting.gr
