Ο σκύλος μας, ο πιστός αυτός σύντροφος αλλά και πολύτιμο εργαλείο στο κυνήγι, εξαιτίας της φύσης και των συνθηκών της εργασίας του, συχνά από υπερβολικό ζήλο ή από κάποια κακή συγκυρία, εκτίθεται σε κινδύνους που απειλούν σοβαρά την υγεία του ή και τη ζωή του ακόμα.
Τη στιγμή εκείνη που βλέπουμε το φίλο μας να χάνεται και ο γιατρός, χιλιόμετρα μακριά, είναι αδύνατον να βοηθήσει, πρέπει να γνωρίζουμε ότι με ψυχραιμία, λίγες γνώσεις πρώτων βοηθειών και χρήση κοινής λογικής, αν δράσουμε γρήγορα, μπορούμε να του σώσουμε τη ζωή.
Πότε απειλείται άμεσα η ζωή του σκύλου:
-Όταν ο σκύλος δεν μπορεί να αναπνεύσει ή αναπνέει με μεγάλη δυσκολία.
-Όταν χάνει πολύ ή με γρήγορο ρυθμό αίμα.
-Όταν έχει κατάγματα ψηλά στη σπονδυλική στήλη ή στο κρανίο.
-Όταν πάθει σοκ (καταπληξία).
-Όταν έχει εκτεταμένα εγκαύματα.
-Όταν δηλητηριαστεί από ισχυρό δηλητήριο.
Βασικές αρχές πρώτων βοηθειών
1. Ψυχραιμία.
2. Γρήγορη εκτίμηση της κατάστασης.
3. Γρήγορη δράση, έως πολύ γρήγορη, ανάλογα με την εκτίμηση της κατάστασης (π.χ. σε έντονες αιμορραγίες πρέπει να είναι αστραπιαία).
4. Λήψη μέτρων για την εξασφάλιση της δικής μας υγείας. Ο σκύλος που κινδυνεύει και πονά μπορεί να γίνει επικίνδυνος ακόμα και για τον άνθρωπό του, όχι μόνο εξαιτίας ενός πιθανού δαγκώματος από πανικό, αλλά και από το ίδιο το αίτιο που προκάλεσε το ατύχημα (π.χ. δηλητήριο, ηλεκτρισμός, σαθρό έδαφος κ.λπ.).
5. Προσπάθεια να ηρεμήσει το ζώο αν βρίσκεται σε πανικό, με προσεχτικές και σταθερές κινήσεις και ενθάρρυνση με ήρεμη φωνή.
6. Απομάκρυνση, μόνο όταν συντρέχουν λόγοι ασφάλειας, από τον παράγοντα πρόκλησης του ατυχήματος (π.χ. από το θερμό περιβάλλον το θερμόπληκτο, από το δρόμο ή από το γκρεμό το τραυματισμένο, από το νερό το πνιγμένο κ.λπ.). Μείωση των μετακινήσεων και των αλλαγών θέσης του ζώου στις τελείως απαραίτητες.
7. Επαναφορά και διασφάλιση των ζωτικών λειτουργιών της αναπνοής και της καρδιακής λειτουργίας, σταμάτημα έντονης αιμορραγίας, απομάκρυνση βλαπτικού παράγοντα (δηλητηρίου), τοποθέτηση νάρθηκα σε κάταγμα σπονδυλικής στήλης, επαναφορά της φυσιολογικής θερμοκρασίας του σώματος.
8. Επικοινωνία με τον κτηνίατρο.
9. Επιμονή και αισιοδοξία για το αποτέλεσμα.
Φορητό φαρμακείο
Ένα πλήρες φαρμακείο που θα σας δώσει τη δυνατότητα να προσφέρετε άμεσα τις πρώτες βοήθειες σε έναν τραυματισμένο σκύλο, μέχρι τη μεταφορά του ζώου στον κτηνίατρο, πρέπει να περιέχει:
Βαμβάκι
Αποστειρωμένες γάζες
Ελαστικούς επιδέσμους
Χανσαπλάστ
Θερμόμετρο του λεπτού
Τσιμπιδάκι ή λαβίδα
Μικρό ψαλίδι
Αιμοστατική λαβίδα κυρτή
Λεπίδα νυστεριού
Σύριγγες των 5 και 10 ml.
Ελαστικά γάντια μιας χρήσεως
Οινόπνευμα, οξυζενέ
Αντισηπτικό διάλυμα
Ενέσιμη κορτιζόνη
Αμπούλες ατροπίνης
Ενέσιμο εμετικό
Αντιεμετικό σιρόπι
Κλύσμα έτοιμο για εφαρμογή
Οδοντιατρικό νήμα
Ένα κομμάτι μακρύ λάστιχο
Φίμωτρο
Ζητήστε από τον κτηνίατρό σας να σας βοηθήσει στη συμπλήρωση του φαρμακείου σας. Μπορείτε επίσης να του ζητήσετε να σας δείξει και να σας συμβουλέψει πώς λειτουργούν οι αιμοστατικές λαβίδες, ακόμα και να σας τις αποστειρώσει, αφού πρώτα τυλιχθούν καλά μέσα σε φύλλα αλουμινίου, ώστε να είναι έτοιμες για χρήση.
Το φαρμακείο πρέπει να είναι ελαφρύ, με μικρό όγκο και είναι προτιμότερο να το έχετε πάντα μέσα στο σακίδιό σας ώστε να μην το ξεχάσετε ποτέ.
Η μεταφορά του σκύλου
Η μεταφορά του σκύλου από τον τόπο του ατυχήματος πρέπει να αποφεύγεται, εκτός αν υπάρχει θέμα ασφάλειας για το σκύλο ή τους ανθρώπους που προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες. Επειδή συχνά η μεταφορά επιδεινώνει την κατάσταση του σκύλου και μερικές φορές αποβαίνει μοιραία για τη ζωή του, το ιδανικό είναι να δοθούν οι πρώτες βοήθειες επιτόπου και να έρθει ο κτηνίατρος εκεί, για να σταθεροποιήσουμε την κατάσταση του σκύλου και να μεταφερθεί με ασφάλεια. Τις περισσότερες φορές, όμως, στην πράξη η επίσκεψη του κτηνίατρου στον κυνηγότοπο είναι πολύ δύσκολη, γι’ αυτό μετά τις πρώτες βοήθειες θα πρέπει να φροντίσετε για την όσο το δυνατόν ασφαλέστερη μεταφορά του.
Το δύσκολο τμήμα της μεταφοράς είναι από τον κυνηγότοπο ως το αυτοκίνητο.
Περιπτώσεις ελαφρών τραυματισμών
Όταν ο σκύλος δεν έχει σοβαρό τραυματισμό στη σπονδυλική στήλη ή κατάγματα στα πλευρά, μπορεί να μεταφερθεί στην αγκαλιά σας. Η πλάτη του να βρίσκεται σε επαφή με το στήθος σας, ενώ τα χέρια σας θα τον σταθεροποιούν, πιάνοντας το κάτω πρόσθιο και οπίσθιο άκρο αντίστοιχα. Με τον ένα σας αγκώνα ανοιχτό, μπορείτε να συμπεριλάβετε στην αγκαλιά σας και την τράχηλο του ζώου ώστε το κεφάλι να μην κρέμεται.
Για ακόμα ασφαλέστερη μεταφορά στην αγκαλιά, αν έχετε μαζί κάποιον να σας βοηθήσει, κάντε το εξής: Βγάλτε το τζάκετ ή το πουκάμισο και αφού το κουμπώσετε γυρίστε ανάποδα μόνο τα μανίκια, περνώντας τα χέρια σας από το μέρος του γιακά και σπρώξτε τα στην εσωτερική επιφάνεια του ρούχου. Φορέστε μόνο τα μανίκια από την εξωτερική μεριά του ώμου μέχρι να βγουν τα χέρια σας από το κάτω μέρος του ρούχου. Τώρα έχετε ένα μικρό φορείο στην αγκαλιά σας. Ζητήστε από το φίλο σας να τοποθετήσει σε αυτό με προσοχή το σκύλο, έτσι ώστε να τον πιάσετε όπως αναφέρθηκε προηγουμένως. Προσοχή να μην σκοντάψετε…
Περιπτώσεις σοβαρών τραυματισμών
Σε σοβαρά τραύματα στη σπονδυλική στήλη ή κατάγματα στα πλευρά, η μεταφορά του σκύλου πρέπει να γίνεται μόνο σε φορείο. Να αποφεύγετε τη μεταφορά σε σκέτη κουβέρτα (είναι πιο επικίνδυνη ακόμα και από τη μεταφορά στην αγκαλιά σας).
Το ιδανικό φορείο είναι μία τάβλα.
Μερικά αυτοκίνητα έχουν εύκολα αποσπώμενα τμήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φορεία. (π.χ. το καπάκι που καλύπτει το πορτμπαγκάζ σε μερικά πεντάπορτα).
Αν ο σκύλος είναι μικρόσωμος, το μικρό «φορείο αγκαλιάς» με το τζάκετ, που περιγράφεται παραπάνω, είναι αρκετό.
Για μεγαλύτερους σκύλους χρειάζεστε δύο τζάκετ και δύο όπλα (άδεια) ή ίσια ξύλα. Κουμπώνετε και γυρνάτε τα μανίκια τους όπως παραπάνω και αντί για τα χέρια σας περνάτε τα όπλα ή τα ξύλα από τα μανίκια. Έτσι έχετε ένα κανονικό φορείο.
Σε όλες τις περιπτώσεις, η μεταφορά γίνεται με αργά, προσεχτικά βήματα και σταθερό ρυθμό.
Προσοχή! Δεν διαλύουμε το «όπλο-φορείο» ακόμα και αν περνάνε από δίπλα μας όλα τα θηράματα της περιοχής!
Πηγή: ΠΑΝ – ΘΗΡΑΣ 2005, Τεύχος 5